Explore historical records and family tree profiles about Marianna Świętochowski on MyHeritage, the world's family history network. Trusted by millions of genealogists since 2003 Trusted information source for millions of people worldwide Krzysztof Świętochowski (ur. 6 listopada 1938 w Warszawie, zm. 25 grudnia 1992) - polski aktor (m. in. STS-u i Teatru Rozmaitości), spiker i lektor Polskiego Radia i Polskiej Kroniki Filmowej. Często użyczał swego głosu w dubbingu. Syn spikera Polskiego Radia i powstańczej radiostacji Błyskawica, Zbigniewa Świętochowskiego. Filmografia Młodzi są zbuntowani, starzy są zastali, ulegli stagnacji, karzą patrzeć w przeszłość, poważni, krzywdzeni, prześladowani, uważają się za ważniejszych niż inni, pogarda i ironia w słowach autora o nich. Starzy są skrępowani, tworzą "zamknięty krąg", tworzą kastowość, hermetycznie zamknięty krąg, oskarżali kiedyś o to Marcin Świętochowski, 1976 - 2012. Marcin Świętochowski was born on November 4 1976. Marcin passed away on January 2 2012, at age 35 in Cmentarz Przy Murckowskiej, Katowice, Śląskie / Silesian Voivodeship, Poland. He was buried in Cmentarz Przy Murckowskiej, Katowice, Śląskie / Silesian Voivodeship, Poland. Czesław Świętochowski, 1885 - 1886 Czesław Świętochowski 1885 1886 Czesław Świętochowski was born in 1885, in birth place , to Aleksander Świętochowski and Paulina Świętochowski (born Sitnicka) . Kamil Świętochowski’s Post Kamil Świętochowski Key Account Manager @Apptension | I develop and manage Apptension's existing Accounts . Scenariusz lekcji języka polskiego, „Nad Niemnem” Temat: Problem powstania styczniowego w powieści „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Cele lekcji: Uczeń: – płynnie i trafnie wypowiada się na temat problemu powstania styczniowego i sposobu jego przedstawienia w powieści, – porównuje sposób przedstawienia powstania styczniowego w „Nad Niemnem” z innymi utworami omawiającymi tę tematykę, – dostrzega rolę i funkcje symboliki w literaturze, – uświadamia sobie powagę i ważność wydarzeń historycznych w życiu narodu, – umiejętnie analizuje problem w kontekście wielu innych utworów i przywoływanej wiedzy historycznej, – trafnie wnioskuje i sprawnie formułuje oceny i sądy. Metody pracy: – metoda problemowa, – metoda poszukująca. Formy pracy: – praca zbiorowa, – praca grupowa, – praca indywidualna. Środki dydaktyczne: – utwór literacki „A. Świętochowski „My i Wy”, – wiersz A. Asnyka „Do młodych”, – egzemplarz powieści „Nad Niemnem” E. Orzeszkowej, Przebieg zajęć: Czynności organizacyjne. Sprawdzenie listy obecności. Nauczyciel prosi jednego z uczniów o odczytanie pracy domowej. Zadaniem było przygotowanie charakterystyki głównych bohaterów powieści (będzie to materiał pomocniczy na dzisiejszej lekcji). Krótki miniwykład wprowadzający w tematykę lekcji – nauczyciel nakreśla rys historyczny i przypomina wiadomości o powstaniu styczniowym. Nawiązanie do poznanych wcześniej utworów omawiających tematykę powstania styczniowego, np. „Gloria victis”. Wnioski – w jaki sposób tam ukazana jest ta problematyka (apoteoza powstania). Wybór kilku uczniów (lub wskazanie chętnych) do omówienia sylwetek bohaterów bezpośrednio związanych z powstaniem (A. Korczyński, Anzelm Bohatyrowicz, J. Bohatyrowicz, D. Korczyński). Omówienie problematyki mogiły powstańczej w powieści „nad Niemnem”. Sposób jej ukazania w utworze, rolę oraz funkcje jakie pełniła. Krótka dyskusja dotycząca mogiły powstańczej jako symbolu zbratania się dwóch warstw społecznych (chłopów i szlachty). Uczniowie otrzymują kilka minut na przygotowanie się do odpowiedzi – omówienie stosunku innych bohaterów powieści do problemu powstania. Nauczyciel może także podzielić klasę na grupy i każdej z grup przypisać innego bohatera. Tezy i opinie powinny być poparte odpowiednimi cytatami z powieści. Po odpowiednim czasie nauczyciel wybiera kilku uczniów do przedstawienia efektów pracy. Próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób Orzeszkowa opisała powstanie w swojej powieści. Poruszenie kwestii cenzury oraz technik kamuflażu (stosunek autorki powieści do problemu powstania a poglądy wypowiedziane w artykule A. Świętochowskiego). Nauczyciel prosi jednego z uczniów o odczytanie wiersza A. Asnyka pt. „Do młodych”. Zwrócenie uwagi głównie na jeden cytat: „Nie depczcie przeszłości ołtarzy”. Interpretacja przywołanego fragmentu w kontekście powieści „Nad Niemnem”. Praca domowa: znajdź fragmenty, które dokumentują i potwierdzają, że słowa A. Asnyka znalazły swój komentarz w utworach Elizy Orzeszkowej. Podziękowanie za wspólną pracę. Ewaluacja zajęć. Ideologiczna dyskusja, nazwana sporem „starej” i „młodej” prasy zapisała się w dziejach literatury według Tadeusza Bujnickiego i Henryka Markiewicza jako jedno z najgłośniejszych wydarzeń dziennikarskich lat siedemdziesiątych XIX wieku. Dotyczyła przede wszystkim różnego stosunku do tradycji, religii, nauki, rozbieżnej oceny klas społecznych oraz funkcji literatury i sztuki. „Starzy”, reprezentujący tradycyjne, niechętne wszystkim nowinkom poglądy, zwolennicy szlacheckiego porządku, tradycji „białych dworków” i poddaństwa chłopów skupili się głównie wokół „Biblioteki Warszawskiej”, „Tygodnika Ilustrowanego” i konserwatywnej prasy galicyjskiej („Czas”). Ich ideowi przeciwnicy, wyznający wzory postępowe demokratycznego światopoglądu mieszczańskiego, krytykujący tradycjonalistyczny i zachowawczy obóz, mający złą opinię o przeszłości, potępiający wady narodowe, które doprowadziły do rozbiorów, a potem do klęski powstań: listopadowego i styczniowego - wystąpili przede wszystkim na łamach pisma agresywnego, napastliwego - tygodnika społeczno-kulturalnego „Przegląd Tygodniowy” (1866-1904). Publikowali także w tygodnikach „Niwa” oraz „Prawda”. „Młodych” reprezentował głownie „mistrz polemicznych tekstów” Aleksander Świętochowski – autor znanego manifestu programowego My i wy z 1871 roku. Postulował zerwanie z kurczowym trzymaniem się przeżytków szlachetczyzny, tradycyjnego sposobu życia i gospodarowania (T. Bujnicki, Pozytywizm, s. 62), a także skupienie się na racjonalizmie, materializmie, propagowanie idei Darwina, Colta, Milla czy Spencera. Jego współpracownikami byli Piotr Chmielowski, Julian Ochorowicz, Józef Kotarbiński, Feliks Bogacki, Bolesław Prus oraz Adam Wiślicki (redaktor i wydawca „Przeglądu Tygodniowego”). We wspomnianym artykule programowym My i wy Świętochowski podkreślił różnice pokoleniowe będące przeszkodą w wyznawaniu tych samych racji. Posługiwał się górnolotnym, ogólnikowym stylem, nie szczędząc swych ideowych antagonistów: „My jesteśmy młodzi, nieliczni, nie rządzący się widokami materialnych korzyści, uwolnieni z obowiązku hołdowania pewnym stosunkom i znajomościom, wypowiadamy swoje przekonania otwarcie, nie lękamy się sądu i kontroli, pragniemy ją rozciągnąć na wszystkich, pragniemy pracy i nauki w społeczeństwie, pragniemy wywołać siły nowe, zużytkować istniejące, skierować uwagę przed, a nie poza siebie – oto nasze wady. Wy jesteście starzy, liczni, krępowani między sobą tysiącem niewidzialnych nici, skradacie się ze swoimi zasadami nieśmiało, żądacie w literaturze spokoju, nieruchomości, każecie wszystkim patrzyć w przeszłość, szanować nawet jej błędy, chcecie, ażeby was, tak jak senatorów rzymskich, była zawsze jedna tylko liczba, ażeby was nikt nie sądził, nikt o nic nie upominał – oto wasza zasługa. Czy idąc tak odmiennymi drogami, możemy się spotkać kiedykolwiek i uszanować wzajemnie swoje cele? Nigdy! Wiemy to – między naszymi obozami popalone mosty, pozrywane groble” (A. Świętochowski, My i wy, „Przegląd Tygodniowy 1871). strona: - 1 - - 2 - 25,99 PLNBiustonosz koronkowy braletka25,99 PLNBiustonosz koronkowy braletka9,99 PLN19,99 PLNBiustonosz koronkowy5,99 PLN9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany7,99 PLN19,99 PLNMajtki brazyliany z koronką 2 pack5,99 PLN12,99 PLNMajtki z koronką9,99 PLN12,99 PLNMajtki hipster9,99 PLN12,99 PLNMajtki brazyliany9,99 PLN25,99 PLNBiustonosz z koronką9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany11,99 PLN19,99 PLNMajtki 3 pack19,99 PLN25,99 PLNMajtki Scooby Doo 3 pack19,99 PLNTop biustonoszowy15,99 PLNMajtki 2 pack19,99 PLNTop biustonoszowy15,99 PLNMajtki 2 pack9,99 PLN19,99 PLNMajtki brazyliany z koronką 2 pack9,99 PLN19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack11,99 PLN19,99 PLNMajtki koronkowe hipster 2 pack9,99 PLN19,99 PLNMajtki brazyliany z koronką 2 pack39,99 PLNKoszula nocna Scooby Doo19,99 PLN25,99 PLNTop biustonoszowy19,99 PLNTop biustonoszowy39,99 PLNKoszula nocna Looney Tunes9,99 PLN19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack9,99 PLN12,99 PLNMajtki brazyliany15,99 PLN19,99 PLNMajtki hipster Flinstonowie 2 pack9,99 PLN19,99 PLNMajtki hipster Batman 2 pack15,99 PLN19,99 PLNMajtki hipster Scooby Doo 2 pack19,99 PLN25,99 PLNMajtki Looney Tunes 3 pack12,99 PLNBiustonosz29,99 PLNBiustonosz koronkowy push-up9,99 PLNMajtki koronkowe hipster8,99 PLN12,99 PLNMajtki z koronką12,99 PLN19,99 PLNBiustonosz koronkowy19,99 PLNTop biustonoszowy15,99 PLNMajtki 2 pack19,99 PLNBiustonosz koronkowy9,99 PLNMajtki z koronką11,99 PLN25,99 PLNTop sportowy GYM HARD12,99 PLN25,99 PLNTop GYM HARD9,99 PLN25,99 PLNTop sportowy GYM HARD29,99 PLNBiustonosz koronkowy push-up19,99 PLNMajtki bezszwowe 2 pack9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany9,99 PLN12,99 PLNMajtki brazyliany19,99 PLN29,99 PLNBiustonosz koronkowy push-up19,99 PLN29,99 PLNBiustonosza balkonetka19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack19,99 PLNBiustonosz push-up z koronką15,99 PLNBiustonosz balkonetka19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack11,99 PLN19,99 PLNMajtki 2 pack19,99 PLN25,99 PLNMajtki Flinstonowie 3 pack49,99 PLNPiżama Sex Education15,99 PLNBiustonosz balkonetka19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack15,99 PLNBiustonosz balkonetka19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack12,99 PLN19,99 PLNMajtki hipster z koronką 2 pack17,99 PLN25,99 PLNMajtki hipster 3 pack12,99 PLNBiustonosz19,99 PLNMajtki bezszwowe 2 pack19,99 PLNMajtki 2 pack49,99 PLNPiżama Sex Education19,99 PLNBiustonosz push-up z koronką15,99 PLN19,99 PLNMajtki brazyliany 3 pack12,99 PLN19,99 PLNMajtki 3 pack29,99 PLN39,99 PLNPiżama w prążki19,99 PLNBiustonosz push-up z koronką49,99 PLNPiżama Disney19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack19,99 PLNBiustonosz push-up z koronką19,99 PLN29,99 PLNBiustonosz push-up z koronką17,99 PLN25,99 PLNTop sportowy GYM HARD59,99 PLNPiżama w prążki19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack12,99 PLNBiustonosz19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack17,99 PLN25,99 PLNBiustonosz7,99 PLN19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack12,99 PLN19,99 PLNMajtki stringi z koronką 2 pack9,99 PLN19,99 PLNMajtki hipster Batman 2 pack12,99 PLN19,99 PLNMajtki brazyliany z koronką 2 pack39,99 PLNMajtki hipster 7 pack19,99 PLNMajtki MAMA 2 pack39,99 PLNMajtki hipster 7 pack19,99 PLNMajtki hipster MAMA 2 pack6,99 PLN12,99 PLNMajtki z koronką17,99 PLN29,99 PLNBiustonosz push-up z koronką19,99 PLNTop biustonoszowy29,99 PLNBiustonosz trójkątny MAMA35,99 PLNBiustonosz MAMA29,99 PLNBiustonosz MAMA9,99 PLN12,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany12,99 PLN25,99 PLNMajtki hipster 3 pack9,99 PLNMajtki koronkowe hipster5,99 PLN12,99 PLNMajtki hipster z koronką49,99 PLNPiżama Scooby Doo19,99 PLN25,99 PLNMajtki brazyliany z koronką 3 pack59,99 PLNPiżama MAMA49,99 PLNPiżama Harry Potter8,99 PLN12,99 PLNMajtki brazyliany6,99 PLN12,99 PLNMajtki koronkowe9,99 PLN15,99 PLNMajtki hipster 2 pack7,99 PLN9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany5,99 PLN12,99 PLNMajtki koronkowe9,99 PLN19,99 PLNMajtki hipster z koronką 2 pack15,99 PLN19,99 PLNTop biustonoszowy12,99 PLNBiustonosz19,99 PLNMajtki z koronką 2 pack39,99 PLNMajtki hipster 7 pack39,99 PLNMajtki bawełniane 7 pack39,99 PLNMajtki hipster 7 pack49,99 PLNPiżama bawełniana8,99 PLN12,99 PLNMajtki brazyliany19,99 PLN25,99 PLNBiustonosz z koronką9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany12,99 PLN25,99 PLNMajtki 3 pack15,99 PLN25,99 PLNMajtki z koronką 3 pack49,99 PLNPiżama w prążki59,99 PLNSzlafrok z paskiem15,99 PLNSzorty piżamowe15,99 PLNSzorty piżamowe9,99 PLNMajtki koronkowe19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack25,99 PLNBiustonosz koronkowy braletka19,99 PLNMajtki bezszwowe 2 pack12,99 PLNMajtki brazyliany29,99 PLNBiustonosz push-up12,99 PLNMajtki stringi15,99 PLNBiustonosz15,99 PLNBiustonosz koronkowy balkonetka19,99 PLNBiustonosz koronkowy push-up19,99 PLNMajtki koronkowe stringi 2 pack19,99 PLNMajtki 2 pack19,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany 2 pack35,99 PLNMajtki hipster 5 pack25,99 PLNMajtki brazyliany 3 pack35,99 PLNMajtki stringi 5 pack35,99 PLNMajtki hipster 5 pack19,99 PLNMajtki hipster Disney 2 pack25,99 PLNMajtki brazyliany Disney 3 pack19,99 PLNMajtki brazyliany Batman 2 pack19,99 PLNMajtki hipster Sex Education 2 pack25,99 PLNMajtki brazyliany Sex Education 3 pack19,99 PLNMajtki hipster 3 pack25,99 PLNMajtki hipster 3 pack19,99 PLNMajtki hipster Harry Potter 2 pack25,99 PLNMajtki Harry Potter 3 pack29,99 PLNMajtki hipster 3 pack29,99 PLNMajtki hipster 3 pack19,99 PLNMajtki bezszwowe 2 pack19,99 PLNMajtki brazyliany z koronką 2 pack19,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany 2 pack9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany29,99 PLNMajtki bezszwowe 3 pack29,99 PLNMajtki bezszwowe 3 pack19,99 PLNMajtki koronkowe hipster 2 pack19,99 PLNMajtki koronkowe stringi 2 pack9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany29,99 PLNMajtki 3 pack25,99 PLNMajtki hipster MAMA25,99 PLNMajtki hipster MAMA 2 pack29,99 PLNMajtki 3 pack29,99 PLNMajtki brazyliany 3 pack19,99 PLNMajtki stringi z koronką 2 pack25,99 PLNMajtki 3 pack19,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany 2 pack9,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany9,99 PLNMajtki hipster z koronką9,99 PLNMajtki hipster z koronką9,99 PLNMajtki stringi9,99 PLNMajtki hipster9,99 PLNMajtki hipster19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack19,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack25,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack25,99 PLNMajtki bezszwowe brazyliany 2 pack19,99 PLNMajtki bezszwowe 2 pack12,99 PLNMajtki brazyliany z koronką19,99 PLNMajtki hipster Batman 2 pack19,99 PLNMajtki koronkowe brazyliany 2 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 2 pack15,99 PLNSzorty piżamowe12,99 PLNSkarpetki bawełniane 2 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 2 pack15,99 PLNSzorty piżamowe15,99 PLNSzorty piżamowe12,99 PLNSkarpetki 2 pack15,99 PLNSkarpetki bawełniane 3 pack15,99 PLNSzorty piżamowe12,99 PLNSkarpetki bawełniane12,99 PLNSkarpetki bawełniane 3 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 3 pack25,99 PLNSkarpetki bawełniane 7 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 3 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 3 pack19,99 PLNKoszula nocna19,99 PLNKoszula nocna12,99 PLNSkarpetki bawełniane 3 pack19,99 PLNPiżama bawełniana17,99 PLNSkarpetki bawełniane 5 pack17,99 PLNSkarpetki bawełniane 5 pack17,99 PLNSkarpetki bawełniane 5 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 2 pack17,99 PLNSkarpetki bawełniane 5 pack29,99 PLNKoszula nocna z koronką29,99 PLNKoszula nocna z koronką29,99 PLNPiżama bawełniana29,99 PLNPiżama bawełniana39,99 PLNKoszula nocna MAMA39,99 PLNKoszula nocna MAMA12,99 PLNSkarpetki bawełniane 5 pack12,99 PLNSkarpetki bawełniane 5 pack12,99 PLNSkarpetki Harry Potter 2 pack39,99 PLNKoszula nocna39,99 PLNPiżama15,99 PLNSkarpetki Disney 3 pack39,99 PLNPiżama bawełniana15,99 PLNSkarpetki Harry Potter 3 pack39,99 PLNPiżama39,99 PLNPiżama z falbanami12,99 PLNSkarpetki bawełniane39,99 PLNPiżama bawełniana39,99 PLNPiżama bawełniana39,99 PLNPiżama bawełniana39,99 PLNKoszula nocna39,99 PLNPiżama z koronką39,99 PLNPiżama z koronką39,99 PLNKoszula nocna MAMA39,99 PLNKoszula nocna Harry Potter39,99 PLNKoszula nocna Disney49,99 PLNPiżama MAMA59,99 PLNPiżama MAMA29,99 PLNBiustonosz push-up29,99 PLNBiustonosz koronkowy balkonetka29,99 PLNBiustonosz push-up29,99 PLNBiustonosz koronkowy29,99 PLNBiustonosz koronkowy25,99 PLNBiustonosz koronkowy braletka25,99 PLNBiustonosz balkonetka25,99 PLNBiustonosz balkonetka29,99 PLNBiustonosz balkonetka25,99 PLNBiustonosz koronkowy braletka25,99 PLNBiustonosz koronkowy braletka25,99 PLNBiustonosz trójkątny25,99 PLNBiustonosz trójkątny29,99 PLNBiustonosz29,99 PLNBiustonosz29,99 PLNBiustonosz25,99 PLNTop biustonoszowy MAMA25,99 PLNTop biustonoszowy MAMA Co znaczy MY I WY ALEKSANDRA ŚWIĘTOCHOWSKIEGO: Tekst manifestu autorstwa "papieża warszawskiego postępu" ukazał się w numerze 44 "Przeglądu Tygodniowego" w roku 1871, w czasopiśmie, gdzie już przedtem pojawiały się artykuły pozytywistów. Brak powstania radykalnego programu po upadku stworzenia, brak zainteresowania dla ważnych spraw krajowych wywołały ostre sprzeciwy młodych krytyków i literatów przeważnie blisko związanych ze środowiskiem Szkoły Głównej w Warszawie. W okolicy Świętochowskiego byli to między innymi Piotr Chmielowski, Józef Kotarbiński i Julian Ochorowicz. Ekipa ta nazywała siebie "młodymi", "postępowcami" albo "stronnictwem postępu". Tekst My i wy stanowił wyraźne ustalenie celów i dążeń młodego pokolenia. Świętochowski nie występuje jedynie w swoim imieniu. Wyrazistym podmiotem tej wypowiedzi jest "młoda drużyna pisarzów". Bezpośrednim przyczyną wypowiedzi Świętochowskiego było ukazanie się mocno krytycznego wystąpienia wobec pokolenia młodych literatów. Nazwani oni tam zostali "bojującym kościołem literackim" i zarzucano im, Iż "pragną być krzewicielami i propagatorami idei, których może jeszcze sami nie przetrawili". W owym czasie nie było to jedyne napastliwe wystąpienie przeciwko wychowankom Szkoły Głównej. Inne, równie złośliwe, ukazały się w "Kłosach", "Gazecie Warszawskiej" i "Kurierze Warszawskim". Odpowiedź "stronników postępu" musiała więc być natychmiastowa. "Stara" prasa zarzucała pozytywistom w pierwszej kolejności niedouczenie, brak umiarkowania, a nawet (jak Lubowski) tworzenie wyłącznie pamfletów. "Młoda drużyna pisarzów" w osobie Aleksandra Świętochowskiego stawiała jako odpowiedź znacząco poważniejsze i bardziej skonkretyzowane zarzuty. W manifeście mowa jest o zdefiniowaniu własnego stanowiska i ustalenia celu walki, ostrego przeciwstawienia skostniałym i przestarzały poglądom "starych", nowych propozycji myślowych, szczególnie ważnych w nowej i trudnej sytuacji popowstaniowej. Pokolenie dojrzałe jest krytykowane za "nieruchomość i senność w dziennikarstwie", za "lenistwo i niedołęstwo" literatów. Wg Świętochowskiego kredyt zaufania u czytelników nie zostaje pozyskany raz na zawsze i Iż trzeba się wsłuchiwać w głosy i potrzeby społeczeństwa, aby móc myślowo mu przewodzić. Nie widzi on również w ekipie "starych" ("wy") takich mocnych jednostek, które mogłyby przeciwstawić się sferze "pojęć ulotnych, przeżuwanych poprzez kilkadziesiąt albo kilkaset osobistości". W tekście manifestu został obalony zarzut o braku przywiązania "młodych do tradycji". To nie brak poszanowania dla dokonań pokoleń przeszłych, lecz niechęć do ciągłego rozpamiętywania minionych czynów, które, aczkolwiek niegdyś ogromne, jak na razie winny być traktowane jako zamierzchłe wspomnienie, przebrzmiałe echo. Wdzięczność i szacunek, o którym pisze Świętochowski, nie powinny przysłaniać celu nadrzędnego - działania, które musi być zdeterminowane szybkością postępu: "Czy chcecie swój zachód przeciągać dlatego, ażeby wschód jak najpóźniej nastąpił?". Brak aktywności i niewolnicze spoglądanie wstecz mogą wywołać katastrofalne konsekwencje. Błędy młodości są jej naturalnym prawem, znacząco większym (wg Świętochowskiego) grzechem jest bierność i stagnacja ("wyczerpana dusza może wydzielać z siebie tylko zarodki Zgonu"). Spór "starej" i "młodej" prasy regularnie był porównywany do sporu klasyków z romantykami. Jak zauważa Janina Kulczycka Saloni porównanie to nie jest trafne (podobnie już w czasach pozytywizmu uważał Henryk Sienkiewicz). Fundamentalną różnicą jest kompletnie odmienna przypadek polityczna. Czasy pozytywizmu to działanie w "mroku totalnej klęski (...) walka o byt w uwarunkowaniach, kiedy naród w grze politycznej stracił wszystkie własne atuty". Dlatego cała kampania "młodej" prasy (podobnie jak manifest Świętochowskiego) zmierzała do sformułowania nowego programu pracy na obszarach dotychczas zaniedbanych (na przykład program oświatowy) i wyliczenia się, szczególnie istotnego po klęsce stworzenia, z mitami narodowymi. Powstanie nowego modelu literatury miało ów program propagować i stosunkowo możliwości pomóc w kształtowaniu się nowych postaw. Pozytywiści nigdy nie zrezygnowali z dążeń niepodległościowych, pragnęli jedynie "odzyskania sił" po ostatnim zrywie narodowym i dlatego w ich programach dostrzec można chęć czasowego odsunięcia tego problemu w bliżej nieokreśloną przyszłość. Spór "młodej" prasy ze "starą" był więc w istocie sporem politycznym, który z konieczności rozgrywał się w trakcie dyskusji o poezji. Centrum sporu stanowiło znaczenie stworzenia w historii narodu i wszelkich konsekwencji tego wydarzenia. Świętochowski, nie mogąc, z (powodu carskiej cenzury) otwarcie pisać o tych niesłychanie istotnych dla obu pokoleń faktach historycznych, zwraca się do "starych" w sposób zawoalowany: "Czy sądzicie, Iż w młodej piersi wszystko to [wprost mowa jest o honorze i miłości dobra] obce, Iż serce nasze nie drga, imaginacja się nie zapala, umysł nie poddaje, a z oczu łzy nie płyną, Iż nie cierpim, nie kochamy, a tylko nienawidzim, plwając na wszystko szyderczo?". Wystąpienie Świętochowskiego, jako reprezentanta "postępowców", było w owym czasie jednym z wielu, lecz bodaj czy nie głównym. Nastąpiła wyraźna deklaracja celów, ustalenie pola konfliktu ze "starymi", tekst ten, będąc istotnym dla pokolenia pozytywistów, nie został zapomniany w przyszłości. W jednym z manifestów modernistycznych, autorstwa Stanisława Brzozowskiego, użyta została formuła Świetochowskiego (nieco zmieniona) - "my młodzi", ale tym wspólnie "starymi" jest już właśnie pokolenie niegdysiejszych członków "stronnictwa postępu". Zobacz także: MODELE ŚWIATOPOGLˇDOWE, SZKOŁA Kluczowa Czym jest MY I WY ALEKSANDRA znaczenie w Motywy literatura M . Sytuacja polityczna Polski w drugiej połowie XIX wieku była bardzo ciężka. Praktycznie to państwo nie istniało. Podzielone na trzy części, trzy zabory: pruski, rosyjski i austriacki zostało pozbawione własnej państwowości. W każdym z zaborów inaczej rozwijało się społeczeństwo, inaczej było ograniczane, naciskane, cenzurowane i represjonowane. W 1863 wybuchło powstanie nazwane powstaniem styczniowym. Miało ono charakter narodowowyzwoleńczy. Jednak zabrakło Polakom wystarczająco dużo sił i powstanie upadło, co spowodowało pogłębienie się różnic pomiędzy zaborami. W zaborze Rosyjskim językiem urzędowym stał się rosyjski. Rusyfikacja objęła przede wszystkim szkoły i urzędy. Zdecydowanie ograniczono możliwości pracy oświatowej, naukowej i kulturalnej. Nałożono cenzurę na prasę i wydawnictwa. Zabór pruski był również ograniczony w swoich możliwościach i poddany germanizacji. Życie kulturalne znacznie osłabło. Kościół miał być podporządkowany państwu niemieckiemu, a wszystko, co podtrzymywało polskość miało być zniszczone. Ograniczono wszelkie działania oświatowe i społeczne. Jednak wciąż w poznańskim środowisku funkcjonowały polskie instytucje i wychodziły czasopisma takie jak "Sobótka" i "Tygodnik Wielkopolski". W zaborze austriackim nie było aż tak bardzo wyraźnych represji. Działały dwa uniwersytety w Krakowie i w Lwowie; w 1871 roku powstała Akademia Umiejętności. Większa swoboda druku pozwoliła na pojawienie się publikacji, których wydanie nie było możliwe w pozostałych zaborach. We wszystkich zaborach jednak pojawiło się młode pokolenie, które wolałoby żyć w niepodległym kraju i zachować jego tradycje. Przyjmuje się, że do tego pokolenia należeli ludzie urodzeni pomiędzy 1840 a 1850 rokiem, którzy przeżyli klęskę powstania styczniowego, a ich poglądy są zupełnie przeciwne do poglądów romantycznych, których przedstawicielami byli "starzy". Zaczął się więc kolejny spór ideologiczny XIX wieku. Pierwszym był konflikt pomiędzy romantykami a klasykami na początku tego wieku. Tym razem pomiędzy pozytywistami a romantykami. "Młodzi" nie chcą indywidualizmu; dla nich liczy się życie społeczne, wspólne dla całego narodu, który został podzielony i trzeba go ponownie zjednoczyć. Sądzili, że kolejny zryw niepodległościowy doprowadzić może do całkowitej klęski i wynarodowienia Polaków, a do tego nie można było dopuścić. Przeciwnego zdania byli "starzy" - romantycy. Zaczęto układać programy narodowyzwoleńcze. Oczywiście każdy miał swoje zdanie i chciał je wszystkim przekazać. Szybko okazało się, że idealnym środkiem komunikacji między ludźmi jest prasa, która właśnie wtedy zaczęła się rozwijać i rozpowszechniać. Konsekwencją tego było powstanie zawodu dziennikarza. Do gazet zaczęli pisywać wszyscy przedstawiciele literatury tego okresu. Dziennikarskie i literackie debiuty "młodych" zamieszczają się w latach 1865 - 1870 przede wszystkim na łamach pierwszego czasopisma pozytywistycznego, jakim był "Przegląd Tygodniowy" pod redakcją Adama Wiślickiego. Debiutowali wówczas liczący niewiele ponad dwadzieścia lat wybitni publicyści: Aleksander Świętochowski, Piotr Chmielowski, Julian Ochorowicz, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Eliza Orzeszkowa i inni. Tu właśnie rozpoczyna się walka "młodej" i "starej" prasy. Do "starej" prasy zaliczały się prze wszystkim: "Gazeta Warszawska", "Kurier Warszawski", "Biblioteka Warszawska", "Kłosy", a jej przedstawiciele reprezentowali tradycyjne, niechętne wszelkim nowościom poglądy. Natomiast "młoda" prasa to głównie: "Przegląd Tygodniowy", "Niwa", "Opiekunka Domowego", "Prawda", na łamach których pozytywiści występowali przede wszystkim z krytyką zachowawczego i tradycjonalistycznego obozu. W 1871 roku Aleksander Świętochowski ogłosił w "Przeglądzie Tygodniowym" artykuł "My i wy". W tym artykule programowym mistrz polemicznych tekstów pisał następująco: "My jesteśmy młodzi, nieliczni, nie rządzący się widokami własnych korzyści, uwolnieni z obowiązku hołdowania pewnym stosunkom i znajomościom; wypowiadamy swoje przekonania otwarcie, nie lękamy się sądu i kontroli, pragniemy ją rozciągnąć na wszystkich, pragniemy pracy i nauk w społeczeństwie, pragniemy wywołać siły nowe, zużytkować istniejące, skierować uwagę przed, a nie poza siebie - oto nasze wady. Wy jesteście starzy, liczni, krępowani między sobą w literaturze spokoju, nieruchomości, każecie wszystkim patrzeć w przeszłość, szanować nawet błędy. [...] Czy idąc tak nie odmiennymi drogami możemy się spotkać kiedykolwiek i uszanować nawzajem swoje cele? Nigdy! Wiemy to - między naszymi obozami popalono mosty, pozrywano groble." Świętochowski wyznacza wyraźną granicę pomiędzy "młodymi" i "starymi". Ironicznie pisze "oto nasze wady", żeby zwrócić na nie uwagę. Podkreśla również, że niemożliwym jest dojście do jakiejkolwiek ugody pomiędzy obydwoma stronami. Pozytywiści polscy na pierwszy plan wysunęli dwa zasadnicze programowe hasła: "pracy u podstaw" i "pracy organicznej". Przebudowa polskiego społeczeństwa opierać się miała na wysiłku fizycznym i intelektualnym. Praca powinna przełamać bariery między klasami. W swoim artykule "Praca u podstaw" z 1873 roku Aleksander Świętochowski pisał: "U nas, pomimo że wrodzona łagodność narodu nie posługiwała się nigdy wyrafinowanym tyraństwem [...], postępowanie jednak obywateli z włościami nie miało nic wspólnego z ojcostwem i opieką. Zawsze pojedynczymi wyrazami tych proporcji był przesąd, szlachecka buta, pogarda, niedbalstwo, a często ekonomskie baty. I dlatego, jeżeli wykładnik dzisiejszych stosunków nie ma być ujemny, powyższe czynniki zmienione być winny na: szkółki, biblioteczki, moralne wpływy, opiekę i tym podobne dźwignie ludowej oświaty i dobrobytu." Autor mówi tu o zerwaniu z dotychczasowymi przyzwyczajeniami i rozpoczęciu pracy, która będzie dobroczynna dla całego społeczeństwa, żeby odbudować oświatę i kulturę. Krytykuje romantyczne wzorce i chce je zastąpić pozytywistycznymi. Sens pracy organicznej według pozytywistów skupiał się na propagowaniu unowocześnionych i wzajemnie powiązanych form ekonomicznych w przemyśle, rolnictwie i handlu. Zmiany zachodzące w tych dziedzinach życia gospodarczego powinny służyć umocnieniu polskiego stanu posiadania. Celem "pracy u podstaw" i "pracy organicznej" było więc rozszerzenie i przebudowa świadomości społecznej oraz próba wprowadzenia w tę świadomość przekonania, iż mimo trudnej sytuacji politycznej i wynaradawiających działań zaborców zmienia się świat, tworzy nowoczesna cywilizacja miejsko-przemysłowa, a do głosu dochodzą nowe warstwy i klasy. A zatem podstawowym warunkiem narodowego przetrwania powinno być wejście tych warstw w zmienioną rzeczywistość. Służyć ma temu szeroki program edukacyjny, obejmujący różne środowiska społeczne. Pozytywiści szybko zrozumieli, że niemożliwe było uzyskanie dobrobytu i demokratycznego społeczeństwa działając w ten sposób. Coraz dotkliwsze stawały się działania zaborców: rusyfikacja, germanizacja, cenzura. Pozytywiści musieli się ograniczać. Eliza Orzeszkowa pisała w "Listach zebranych": "Nikt z naszego pokolenia właściwej i możliwej sobie miary nie dorósł; nikt we względzie umysłowym i społecznym nie żyje tak, jakby mógł, ale tak, jak musi. I ci tylko, którzy znają mękę wepchniętych wewnątrz zdolności, powściągniętych i z czasem zamierających porywów, niedopełnionych najdroższych zamiarów, mękę tę pojąć mogą." Pozytywiści nie poddawali się jednak. Chęć zdobywania większej ilości czytelników spowodował powstanie rozmaitych periodyków. W większości wydawcami byli przedstawiciele bogatej burżuazji: Orgelbrandowie, Kronenbergowie, Gebethner i Wolff, którzy finansowali pisma pozytywistyczne. "Starą" prasę najczęściej wspierało zamożne ziemiaństwo. Próby stworzenia niezależnych organów kończyły się najczęściej bankructwem. Między innymi Orzeszkowa założyła w Wilnie swoje wydawnictwo. Miało ono popularyzować nowe programy, wiedzę, tendencje patriotyczne. W rezultacie firma Orzeszkowej została uznana za antypaństwową i zlikwidowano ją. Mimo

a świętochowski my i wy